ساز ویولنسل یا چلو چیست؟

ویولن سل چیست

ساز ویولنسل (Cello or Violoncello)

ویولنسل یا چلو، سازی از خانواده سازهای زهی است. نام کامل این ساز در زبان فرانسوی و ایتالیایی ویولنسل (violoncello) یا سلو (cello) نامیده میشود و در زبان انگلیسی چلو تلفظ می شود. نوازنده این ساز را، سِلیست می نامند.

تاریخچه ویولنسل

تاریخچه ویولنسل
تاریخچه ویولنسل

ویولنسل اولین بار در قرن شانزدهم ساخته شده و در ابتدای ساخت با نام ویولن باس شناخته میشد. اما به مرور به ویولنسل که در ایتالیایی به معنی “ویولن کمی بزرگ” است تغییر نام پیدا کرد. نخستین سازنده شناخته شده چلو، فردی به نام آندره آماتی است که ویولون سلی برای چارلز نهم، پادشاه فرانسه ساخت. (البته سازنده ی اصلی این ساز نام مشخصی ندارد).

در قرن نوزدهم چلو در کنار ویولن، تبدیل به مهم ترین ساز آرشه ای برای تک نوازی ها شد. صدای این ساز، میانه ای از سازهای این خانواده است. ویولنسل از ویولن و ویولا (ویلن آلتو) بزرگ تر است.

در قرن بیستم نوازندگان ویولن ماهرتر شدند، و بیشتر روی تک نوازی، موسیقی مجلسی و ارکسترال متمرکز شدند. این ساز، در ارکستر سمفونی مدرن بین سازهای زهی آرشه ای، دومین ساز بزرگ و دومین ساز بم (پائین) از نظر زیر و بمی است. در ساخت این ساز از اجزای مشابه ساز ویولن استفاده می شود، با این تفاوت که اندازه چلو بزگتر است.

مشخصات ساز ویولنسل

  • سردسته ساز، حلزونی شکل
  • طول دسته ساز ۲۸ سانتی متر و شامل صفحه انگشت گذاری از جنس ابونیت‌
  • گوشی های چهار طرفه از جنس ابونیت
  • طول بدنه ساز تقریباً ۵ سانتی متر و دارای حفره صداهای F شکل
  • جعبه گوشی از جنس چوب افرا
  • طول چهار سیم مرتعش ویولن از ۶۸ تا ۷۰ سانتی متر و جنس آن روده، نقره، مس، آلومینیوم، فولاد و نایلون
  • طول آرشه ساز، ۷۱تا۷۴  سانتی متر و دسته آرشه از چوب پرنامبوکو (pernambuco)
  • میله انتهایی ساز از جنس فولاد
  • طول کلی ساز تقریباً ۱۲۵ سانتی متر

ساختمان ساز ویلنسل شباهت بسیاری به ساختار ساز ویولن دارد، که شما میتوانید آن را در مقاله ویولن بیابید.

پوزیشن نواختن

پوزیشن نواختن
پوزیشن نواختن

به دلیل اندازه این ساز، نوازنده برای نواختن چلو در هنگام اجرا، باید آن را به صورت عمودی مابین پاهایش نگه دارد و یا آن را روی یک صندلی قرار دهد و در حالت ایستاده آن را بنوازد. و همینطور با دست چپ دسته را بگیرد، به طوری که توسط میله ای که در انتهای آن تعبیه شده tail-pin بر روی زمین یا صندلی قرار بگیرد.

انگشت گذاری

انگشت‌گذاری این ساز در سال ۱۷۴۰ میلادی تغییر کرد، و استفاده از انگشت شست به عنوان یکی از انگشتان نواختن آغاز شد. استفاده از پوزیشن انگشت شست، رسیدن به پوزیشن را به ویژه روی سیم بالا فراهم می سازد.

انواع ویولنسل

·         ویولنسل استاندارد

رایج ترین نوع چلو که بسیاری از نوازندگان آن را ترجیح می دهند، ویولنسل در اندازه کامل است که معمولا ۴۸ اینچ است. ساز چلو، دارای چهار سیم است که با آرشه یا زخمه نواخته می شود. سیم های این نوع ویولنسل از پایین ترین تا بالاترین زیر و بم، کوک می شوند.

·         ویولنسل فیبر کربنی

ویولنسل فیبر کربنی
ویولنسل فیبر کربنی

این ساز منحصراً توسط شرکت لوئیس اند کلارک  (Luis & Clark)ساخته می‌شوند. این چلوها نیز دارای اندازه هایی مشابه با نسخه استاندارد هستند ولی با توجه به تولید این سازها از فیبر کربن، cornices ندارند. Cornices یا کنگره ها همان دندانه های کناره های چلو هستند، که برای حفاظت از آن به کار می روند. ویولنسل فیبر کربن، محکم تر بوده و نیازی بهcornices  ندارند. این امر فضای بیشتری برای صدا ایجاد می‌کند، و سبب غنی تر شدن صدای این ساز می شود.

·         ویولنسل‌ کوچک

ویولنسل ها در اندازه‌ های کوچکتر نیز ساخته می شوند. معمولاً همانند چلوهای بزرگتر ساخته می شوند و تنها تفاوت آنها، اندازه آنهاست. استفاده از این ویولنسل های کوچکتر برای نوازندگان با جثه کوچکتر مانند بچه ها یا افراد مبتدی آسان تر است.

میزان تمرین آموزش ویولنسل

پیشرفت در یادگیری کلیه رشته های هنری به تدریج انجام می شود و برای کسب موفقیت و مهارت، تمرین بسیار لازم است. پیشرفت هنرجویان در نواختن ویولنسل بستگی به میزان تمرین و استعداد آنها دارد و تمرین روزانه معمولا کارایی بیشتری دارد.

حدود قیمت ساز ویولنسل

قیمت ساز چلو از حدود هفت صد هزار تومان به بالا می باشد. برای تهیه ساز مناسب بهتر است با راهنمایی استاد موسیقی خود اقدام کنید.

نوازندگان مشهور ویولنسل

نوازندگان ویولن سل
نوازندگان ویولن سل

پابلو کاسالس، آلیسا وایلرستاین، یوماما، روستروپوویچ، پیه-ر فورنیه و میشا مایسکی از جمله سلیست های معروف جهان هستند.

جوانب مثبت و منفی ویولون سل

  • وجود ویولنسل برای همه ارکسترها و گروه های محلی، امری ضروریست.
  • ساز ویولنسل از صدای عمیق تر و غنی برخوردار است.
  • یکی از معایب ویولنسل اندازه بزرگ آن است، که حمل و نقل را دشوار میسازد.
  • برای هنرجویانی که علاقه به صداهای بم دارند این ساز ارزش نگهداری و حمل دشوار را دارد.
  • هم ویولن و هم ویولنسل دارای محدوده صدای منحصر به فردی هستند که مخاطبین خاص خود را دارند اما محدوده ی صدایی ویولن بسیار وسیع تر از ویولنسل است.
  • هنرجویانی که نوازنده ویولنسل هستند، در مجموع مطالعه بسیار بیشتری در این زمینه نسبت به نوازندگان ویولن دارند.

جوانب مثبت و منفی ویولن

  • ویولنسل بسیار گرانتر از ویولن است.
  • ویولن اندازه کوچک تری دارد و برای حمل کردن سبک تر است.
  • اکثر افراد ویولن را بیشتر دوست دارند، زیرا به صدای انسان شباهت دارد.
  • در ارکسترها تعداد ویولونیست ها بسیار بیشتر از سلیست هاست. و فضای وسیعی به آن ها اختصاص داده می شود و اگر شما قصد دارید سریع تر به ارکستر اضافه شوید، در صورت نوازنده ویولن بودن، شانس بیشتری دارید.
  • ویولن قدمت بسیار بالایی دارد و تقریبا همه چالش ها برای ویولونیست ها مشخص و حل شده است.

انتخاب ویولن یا ویولون سل

انتخاب ویولن و ویولن سل
انتخاب ویولن و ویولن سل

از اینکه هر دو ساز برای ارکسترها و کنسرت های کوچک و بزرگ، سمفونی های محلی و کنسرت های آزاد در پارک ها کارایی لازم را دارند، مطمئن باشید.

به قطعات نوازندگان ویولن و ویولنسل گوش دهید، این به شما کمک می کند متوجه شوید کدام ساز را ترجیح می دهید.

از ویولن و ویولنسل استفاده کنید و آن ها را در دست بگیرید، اندازه و سنگینی آنها و نحوه واکنش بدن شما به موقعیت نگه داشتن ساز را بررسی کنید.

آموزش های مبتدی هر دو ساز را در اینترنت تماشا کنید. این کار به شما کمک می کند که متوجه شوید، ظاهر و صدای کدام یک را بیشتر دوست دارید.

مهم تر از همه، شما باید صدای هر کدام از این دو سازی را که انتخاب می کنید دوست داشته باشید، این که صدای کدام ساز بیشتر به شما آرامش می دهد.

سخن آخر

ویولنسل سازی بسیار زیباست که با صدایی آسمانی اش نظر هر مخاطبی را به خود جلب می کند.

اگر تجربه ی استفاده از این ساز را داشته اید، آن را با ما در میان بگذارید تا دیگران هم بتوانند انتخاب بهتری در انتخاب ساز خود داشته باشند.

مدیرکل
ارسال دیدگاه

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *