سبک موسیقی جاز

در قرن بیستم، سبک های مختلفی در موسیقی ظهور کرد، موسیقی جاز (JAZZ) یکی از سبک هایی بود که آغاز کننده ی حرکتی همه گیر در موسیقی شد. موسیقی جاز در میان بقیه سبک های موسیقی به عنوان آزادترین سبک شناخته میشود، این سبک نه تنها درباره سیاه پوستان است، بلکه بازگو کننده ی مفهوم زندگی نیز هست.

در ادامه این مطالب به معرفی این سبک از موسیقی می پردازیم.

تاریخ موسیقی جاز

اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم، در شهر نیواورلئان ایلات متحده که در دهانه رود می سی سی پی واقع شده بود. جمعیت متنوع و از تبارهای مختلف فرانسوی، آفریقایی، مکزیکی، کارائیبی، المانی و بومیان آمریکا آنجا ساکن بودند. سنت های موسیقی آمریکایی-آفریقایی با بقیه قوم ها مخلوط شد و به تدریج سبک موسیقی جاز، از ترکیب موسیقی نظامی، رگ تایم و بلوز، زاده شد. این سبک توسط سیاه پوستان ابداع شده است.

مورخان هنری سبک موسیقی جاز را اولین فرم هنری (art form) به وجود آمده در ایالات متحده آمریکا می دانند.  این سبک از موسیقی یکی از مهم ترین صادرات هنری ایالات متحده به سراسر دنیا می باشد.

واژه شناسی

اولین بار در سال ۱۹۱۲ توسط روزنامه لس آنجلس تایمز به صورت نوشتاری ثبت شد. این نشریه مقاله ای درباره واژه جاز (Jazz) در بازی بیسبال منتشر کرده بود که در آن یک بازیکن توپ جاز را « توپی که تلو تلو می خورد و شما به سادگی نمی توانید با آن کاری بکنید» توصیف نمود. اولین ثبت نوشتاری واژه جاز در ارتباط با موسیقی در اوایل سال ۱۹۱۵ توسط شیکاگو تریبون انجام گرفت. در تاریخ ۱۴ نوامبر ۱۹۱۶ در نیواورلئان برای اولین بار در متون موسیقی به کار گرفته شد. یوبی بلیک موسیقیدان مطرح آمریکایی در ارتباط با پیدایش واژه جاز گفته است: « در یک جایی آن را جاز صدا زدند در حالی که جاز نبود بلکه جس بود و واژه نامناسبی بود و اگر شما معنی آن را می دانستید جلوی خانم ها از آن عبارت استفاده نمی کردید.»

سرانجام انجمن گویش آمریکا عبارت جاز (Jazz) را به عنوان یک واژه موسیقایی قرن بیستمی به ثبت رسانید.

علی رغم کوشش های منتقدان موسیقی و علاقه مندان سبک جاز برای ارائه ی تعریفی هر چه دقیق تر ازاین سبک، موسیقیدانان و هنرمندان جاز نسبت به تعریف موسیقی ای که اجرا می کنند بی علاقه اند. دوک الینگتون از موزیسین های برجسته جاز می گوید: «همه آن ها سبک های موسیقی اند.»

مشخصه ی سبک جاز

در اجراهای جز، نوازندگان به طور آنی و در لحظه، قطعه ای را ساخته و اجرا میکنند. به کارگیری نت های سنکپ، محزون، ضرب های کوتاه و کشیده و سوئینگ، پلی ریتمیک بودن، بکارگیری الگوی فراخوان و پاسخ و مهمتر از همه، بداهه نوازی مشخصه ی سبک جز است.

جز بازگو کننده ی شادی عظیم و غم عمیق است. در این موسیقی میتوان صدای آزادی خواهی را شنید، صدایی که اعتراض افرادی که به دلیل رنگ پوستشان، دچار تبعیض میشدند را روایت میکند.

فراخوان و پاسخ، الگوی رایج در موسیقی جز است، که در آن یک صدا یا یک ساز یا بخشی از گروه، به صدای ساز یا آواز بخش دیگر گروه پاسخ میدهد.

سازهای مهم موسیقی جاز

ترومپت، ساکسیفون، پیانو، ترامبون، درامز، کنتر باس، گیتار و گیتار باس، سازهای مورد استفاده در سبک جز هستند.

هنرمندان معروف سبک جاز

ماکل وایت، الیس مارسالیس، مالیس دیویس، لوئیس آرمسترانگ، جان کولتران، کلمن هاوکینگ، از نوازندگان معروف این سبک بودند.

زیر شاخه های موسیقی جاز

اکثر زیر شاخه های موسیقی جاز در اثر ترکیب آن با سبک های دیگر به وجود آمده است.

Bebop, Gypsy jazz, Free jazz, Hard bop, Modal jazz, Jazz-rock fusion, Smooth jazz …

Gypsy jazz: در سال ۱۹۳۰ موسیقی Gypsy jazz برای رقص تنظیم شده بود، kansas city jazz و swing big hand از برجسته ترین سبک های آن زمان بودند.

Bebop: این سبک در دهه ۴۰، موسیقی جز را از حالت قابل رقص به سمت چالشی بودن برد، این سبک با ضرب آهنگی سریع نواخته میشود، و اکثرا بداهه نوازی های اکورد محور دارد.

Hard bop: در دهه ۵۰ این سبک ظهور کرد، که از سبک R&B و موسیقی بلوز، مخصوصا در نوازندگی پیانو و ساکسیفون، تاثیر میگرفت.

Modal jazz: این موسیقی در اواخر دهه ۵۰، تحت تاثیر موسیقی شرقی و مدهای کلیسایی، به سبک موسیقی جاز راه یافته است.

Jazz-rock fusion: این سبک در دهه ۷۰ میلادی به وجود آمد، جز را با ریتم های موسیقی راک و سازهای الکتریک تلفیق کرد.

Smooth jazz: در دهه ۸۰ این سبک پخش رادیویی قابل توجهی داشت. این نوع موسیقی، با سازهای رایج در جاز، اما بدون بداهه نوازی نواخته میشود.

خصوصیات نوازندگان موسیقی جاز

هدف نوازندگان کلاسیک، این است که قطعه را همانطور که نوشته شده بنوازند. در مقابل آن نوازندگان سبک جاز، هرگز یک آهنگ را دو بار شبیه به هم نمینوازند. آنها آهنگ را به روش های فردی، بسته به نوع خلق و خویشان، تفسیر میکنند و مینوازند.

فرهنگسازی توسط جاز

در نظر برخی سیاهپوستان، موسیقی جاز توانسته، توجهات را به مشارکت آفریقایی ها و آمریکایی ها در تاریخ و فرهنگ جلب کند.

جاز برای برخی، یادآور جامعه نژادپرست، سرکوبگر و محدودیت بینش هنری و اخلاقی است.

بعدها، نوازندگانی سفید پوست، مانند: ادی کاندن، باد فریمن، جیمی مک کارتلند و دیو تاف، سبک شیکاگو را ساختند. در نتیجه بسیاری از گروه ها که شامل نوازندگانی سیاه و سفید بودند، باعث تغییر نگرش نسبت به نژاد در ایالات متحده شدند.

مقایسه موسیقی جاز و بلوز

این دو سبک شباهت های بسیاری باهم دارند، هر دو توسط سیاه پوستان آمریکایی در قرن نوزدهم و در جنوب ایالات متحده متولد شدند. هر دو سبک، نت غمگین بلو را دارند، همچنین هر دو از بداهه پردازی در موسیقی استفاده میکنند.

موسیقی بلوز، تنها بر یک نوازنده و خواننده و یک محتوای منحصر به فرد متمرکز است. در حالی که موسیقی جاز بر پویایی و بداهه خوانی گروه تمرکز دارد. قطعات بلوز، آواز و کلام دارد، اما مبنای جاز، موسیقی سازی است.

کلام آخر

جاز به مفهوم شرافت نژاد سیاه پوست است که به صورت موسیقی نواخته میشود. این سبک موسیقی بهترین تفسیر برای احساسات شخصی در تاریخ موسیقی غرب است.

نظرات، پیشنهادات و سوالات خود را برای ما بنویسید، از همراهی ما تا انتهای این مطلب سپاسگذاریم.